YES-TR NEDİR ?

YES – TR (Binalar ve Yerleşmeler için Yeşil Sertifika), Türkiye’nin yerel koşullarını ve ihtiyaçlarını göz önünde bulunduran bir yeşil bina sertifikasyon sistemidir. Bu sistem, Türkiye’nin iklimsel, ekonomik ve sosyal koşullarına özgü kriterler üzerine kurulmuştur. Bu özelleştirme, YES – TR’nin yerel uygulamalar ve çözümler için daha uygun ve etkili olmasını sağlar.

YES – TR’yi Diğer Yeşil Bina Sertifikasyon Sistemlerinden Ayıran Nedir?

YES – TR, Türkiye’nin yerel düzenlemeleri ve standartları ile tamamen uyumludur. Bu, YES – TR’nin Türkiye’deki yapı sektörü için hem pratik hem de etkili bir çözüm olduğunu gösterir. Bu özellikler, YES – TR’yi diğer sertifikasyon sistemlerinden ayırır ve onu Türkiye’deki yeşil bina sektörü için ideal bir seçenek hâline getirir.

Bir Yapı YES – TR Alabilmek için Hangi Özellikleri Taşımalıdır?

Genel esaslar

(1) Yeşil sertifika almak isteğe bağlıdır.

(2) Yeşil sertifika, Değerlendirme Kılavuzlarında tanımlanan Kriterler esas alınarak düzenlenir.

(3) Yeşil sertifika almak isteyen bina veya yerleşme sahibi, Bakanlıkça yetkilendirilen yeşil sertifika uzmanlarından ve değerlendirme kuruluşundan hizmet alır.

(4) Yeşil sertifika uzmanı, sertifika alınmak istenen bina veya yerleşmeye ait bilgileri değerlendirme kılavuzuna uygun olarak YES-TR sistemine kaydeder.

(5) Değerlendirme kuruluşu, sisteme kaydedilen bilgiler üzerinden başvuruları değerlendirerek işlem tesis eder. Gerekli durumlarda yerinde etüt yapabilir.

(6) Bina ve yerleşmelerin değerlendirilmesi ve sertifikalandırılmasına ilişkin işlemler YeS-TR’de gerçekleştirilir.

(7) Yönetmeliğin uygulanmasında doğabilecek tereddütler ve itirazlar Bakanlık (MHGM) tarafından değerlendirilir. Bakanlığın Yönetmelik kapsamındaki her türlü eğitim ve yetkilendirme iş ve işlemlerini yapma yetkisi saklıdır.

Bir yapının YES – TR sertifikası alabilmesi için, belirli özellikleri taşıması gerekmektedir. İlk olarak, 7 zorunlu kriterin tamamını karşılamalıdır.

Buna ek olarak, yapı aşağıdaki 6 ana başlıktan en az 32 puan almalıdır:

  1. Bütünleşik bina tasarım, yapım ve yönetimi
  2. Enerji kullanımı ve verimliliği
  3. Su ve atık yönetimi
  4. İç ortam kalitesi
  5. Yapı malzemesi ve yaşam döngüsü
  6. İnovasyon

Bu başlıklar altında yer alan kriterler, yapının genel sürdürülebilirlik performansını değerlendirir ve her biri belirli bir puan değerine sahiptir. Yapının bu kriterleri karşılayabilmesi için, tasarım ve inşaat sürecinde sürdürülebilir uygulamaların benimsenmesi ve enerji verimli teknolojilerin kullanılması gibi adımlar atılmalıdır.

YES-TR Sisteminin Kazanımları

BİNANIN;

  1. Piyasa Değeri Artacaktır.
  2. Enerji Verimliliği Mevcut Binalara Oranla Ortalama %40 Artacaktır.
  3. Su Verimliliği %50 Artacaktır.
  4. Binanın Bakım Masrafları Azalacak
  5. İşletme Giderleri Düşecektir.
  6. Üstelik Bu Masraflar Bina Ömrü Boyunca Devam Edecektir.
  7. İyi Bir Havalandırma, Akustik, Aydınlatmaya Sahip Olunacak.
  8. Bina Havası Yüksek Oksijen Düşük Karbondioksit Seviyesinde Olacak.
  9. Bina İç Havasında Toz Olmayacaktır
  10. Binada Kanserojen Yapı Malzemeleri Olmayacaktır.
  11. Bina Katı Atık Üretimi Ortalama %75 Azalacaktır.
  12. Bina İçinde Bulunduğu Çevreye Ve Ekolojiye Zarar Vermeyecek. Ekoloji Korunacaktır.
  13. Bina Ulaşımı Kolay, Sağlık Veren Bir Bina Olacaktır.
  14. Elektrikli Araçlar Rahatlıkla Şarj Edilebilecektir.
  15. Bina Kullanıcılarının Çalışma Verimi %15 Artacak. Kullanıcıları Tarafından Sevilen Bir Bina Ve İç Çalışma Ortamı Olacaktır.
  16. Bina Yüksek Bir Kalitede Olacak, Kısa Sürede Markalaşacak Ve Tanınacak. Çevresindeki Diğer Binalara Göre Daha Fazla İlgi Çekecektir.

YES-TR Sertifikasının Maliyeti Nedir?

‘Yeşil Bina’ konusu Dünyada yaygın olarak uygulanması karşın, ülkemizde yeni bir konudur.

Her faaliyette olduğu gibi YES-TR Uygulamasında da Yatırımcılar, öncelikle maliyetin ne olacağıyla ilgilenirler.

YES-TR sertifika, danışmanlık ücretleri ve bazı simülasyonlar dışında bu işin ek bir maliyeti yoktur.

BU, SADECE BİR BİLİNÇ İŞİDİR. Yapacağımız İşi Doğru Noktasından Yakalamamız Yeterli Olacaktır.

Bunun yanı sıra sertifikanın projeye katacağı FARKINDALIK, değer ve verimlilik açısından kazandıracağı ekonomik tasarruf düşünüldüğünde başta ödenen ek maliyet oldukça önemini yitirmektedir.

Yeşil Sertifika Uzmanı Ne Demektir?

Yeşil sertifika uzmanı, yeşil bina sertifikasyon sürecini yöneten ve bu süreçte gereken teknik bilgi ve becerilere sahip olan bir profesyoneldir. Bu kişi, yeşil bina standartlarına uygunluğu değerlendirebilir, sürdürülebilir tasarım ve inşaat uygulamalarını yönlendirebilir ve yeşil bina projelerinin başarıyla tamamlanmasını sağlar.

Yeşil Sertifika Uzmanı Nasıl Olunur?

Yeşil sertifika uzmanı olmak için, ilgili meslek grubunda olmanız ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş bir eğitim programına katılmanız gerekmektedir. Bu eğitim sürecinin sonunda, yeşil sertifika uzmanı sınavını da başarıyla sonuçlandırdıktan sonra, yeşil sertifika uzmanı olarak sertifikalandırılır ve yeşil bina projelerinde değerlendirme / sertifikasyon süreçlerini yönetme yetkisine sahip olursunuz.

Ülkemizde YES-TR Sertifika Sisteminin Tarihçesi

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı küresel ısınma ve iklim değişikliği, su kaynaklarında azalma, çevre kirliliği ve doğal kaynakların hızla tüketilmesi gibi nedenler, yapı sektöründe çevre dostu yeşil binaların yapılmasını gereklilik haline getiriyor.

Sürdürülebilir kalkınma kapsamında 1990’dan itibaren, gelişmiş ülkeler başta olmak üzere dünyada birçok ülkede daha az enerji tüketen, doğal kaynakları daha az kullanan ve çevreyi daha az kirleten binaların yapımını desteklemek üzere çeşitli yeşil bina sertifikasyonları oluşturuluyor.

Bu kapsamda, Bakanlık ile İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) arasında, iklim verilerine ve yöreye uygun, ihtiyacı kadar enerji ve su tüketen, yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanan bina ve yerleşmelerin değerlendirilmesi ve sertifikalandırılması amacıyla 26 Şubat 2016’da “Ulusal Değerlendirme Kılavuzu” geliştirilmesine yönelik protokol ve daha sonra yapıyı arazi seçiminden yıkımına kadar yaşam döngüsü çerçevesinde değerlendiren, doğayla uyumlu, sürdürülebilir ve bulunduğu yerin coğrafi özelliklerini kullanan bina uygulamalarının yaygınlaştırılması amacıyla da 2018’de Türkiye’ye özgü “bina” ve “yerleşme” ana kategorileri çerçevesinde “Sertifika Sistemi Kılavuzu” hazırlanmıştır.

Mevzuat

YES-TR Sertifikasyon Çalışmalarının Yasal Dayanağı; 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 107’nci maddesi ve bu madde uyarınca çıkartılmış olan 12 Haziran 2022 tarihli ‘Binalar ile Yerleşmeler için Yeşil Sertifika Yönetmeliği’ ile bu yönetmelik eki olarak uygulamaya konulmuş olan Yeşil Sertifika Değerlendirme Kılavuzudur.

Binalar ve Yerleşmeler için Yeşil Sertifika Programının amacı;

Binalar ve Yerleşmelerin doğal kaynakları ve enerjiyi verimli kullanarak çevreye olan olumsuz etkilerini azaltmaktır.

‘Binalar ile Yerleşmeler için Yeşil Sertifika Yönetmeliği’ ne aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz (https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/06/202206121.htm)

(https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/yonetmelik/7.5.39565-EK.docx)

YES-TR SERTİFKASI

Ulusal olarak hazırlanan YeS-TR sistemi uluslararası bilinen LEED (ABD), BREEAM (İngiltere), DGNB (Almanya), CASBEE (Japonya) ve GREENSTAR (Avustralya) Yeşil Sertifika Sistemleri ile benzer yapıdadır.

Yapılacak olan başvurular ise sadece Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş Yeşil Sertifika Uzmanlarının (YESU) aracılığı ile sağlanmaktadır.

Diğer Sertifika Sistemleri ile aynı istemleri içeren YES-TR Yeşil Sertifika Sistemi LEED İLE BİRE BİR ÖRTÜŞMEKTEDİR..

TAMANLANMIŞ BİR BİNADA SERTİFİKALANDIRMA
6 Ana Esas Üzerine Oluşturulur

1.Bütünleşik Bina Tasarımı, Yapım ve Yönetimi (BBT)

2.Su ve Atık Yönetimi (SAY)

3.Yapı Malzemesi ve Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi (YMD)

4.İç Ortam Kalitesi (İOK)

5.Enerji Kullanım ve Verimliliği (EKV)

6.Bina İnovasyonu (İNO)

GENEL OLARAK DEĞERLENDİRME İÇERİKLERİ

1.Yer Seçimi,

2.Tasarım,

3.İnşaat,

4.İşletme,

5.Bakım,

6.Tadilat,

7.Yıkım,

8.Atık Ve Atık Suların Bertarafını Kapsayan,

9.Yaşam Döngüsü Boyunca Sürdürülebilir,

10.Enerji Verimli,

11.Doğayla Uyumlu,

12.Düşük Emisyonlu Ve Çevreye Olan Olumsuz Etkileri

Sistemin İşleyişi